KİMERİZM

KİMERİZM

Kimerizm (chimerism)  nedir?

Normalde gebeliğin oluşması için bir adet dişi yumurta hücresi (oosit) ve bir adet erkek yumurta hücresinin (sperm) birleşmesi gerekir. (bkz: gebeliğin oluşumu) İki adet yumurta hücresinin iki adet sperm hücresi ile birleşmesi durumunda ikiz gebelik meydana gelir. (bkz: çift yumurta ikizleri) Çok nadiren gerçekleşen kimerizm durumunda iki yumurta ve iki spermin birleşmesinden oluşan 2 adet döllenmiş yumurta daha sonra birleşerek tek bir fetus meydana getirirler. Oluşan fetus yani daha sonra doğan bebek aslında iki kardeşin genetik yapısından ve dokularından oluşan tek bir canlı gibidir. Kimerizm olayıyla meydana gelen bu canlıya "kimer" veya "kimerik insan" adı verilir. Sadece insanlarda değil diğer canlılarda da çok nadiren görülebilen bir olaydır. Olay bazen tetragametik kimerizm olarak da adlandırılır çünkü 2 yumurta hücresi ve 2 sperm hücresi olmak üzere toplam 4 hücrenin birleşmesi ile meydana gelen bir canlı sözkonusudur. (tetra: dört)
İki adet döllenmiş yumurtanın birleşmesi blastomer aşamasında veya gastrula aşamasında meydana gelir.

Kimerizm (chimerism) nedeniyle karışıklığa neden olan bir diğer tür olay da bebeğin annesine ait olup olmadığının araştırıldığı durumlar. (kimerizm testi) Kimerik insan yetişkin yaşa gelip hamile kaldığında doğacak bebek normalde kimerik olmayacaktır ve annenin yumurtalığından gelen hücre ile babadan gelen spermin birleşmesinden oluşan bir genetik yapıya sahip olacaktır. Annenin vücudunda farklı dokularda 2 ayrı genetik yapı mevcuttur ancak bebek bunlardan sadece birisini almıştır. Bebek anneye ait mi diye yapılacak bir genetik araştırmada anneden alınan genetik materyal bebek ile farklı çıkabilir. Anneden alınan başka bir doku örneği bebek ile aynı da çıkabilir. Bu şekilde yaşanan kriminal problemler olmuştur. Bu konuda ilginç bir hikayeye şu linkten ulaşabilirsiniz (olay 1).
Kimerik insan  ile annesi arasında yapılacak bir annelik incelemesinde problem yaşanmayacaktır, hangi dokudan alınırsa alınsın örnek anne ile uyumlu çıkacaktır.

Mitolojide kimera (Chimera):
Kimerizm ismi mitolojideki kimera'dan gelmektedir. Kimera vücudu üç farklı hayvanın karışımından oluşan (aslan, keçi, yılan) bir canlıdır mitolojide. Antalya'nın Çıralı beldesinde Yanartaş adı verilen bölgede bulunan hiç sönmeden yerden çıkan alevler bu canlının ağzından fışkıran alevler olarak betimlenmiştir.(kaynak 1, kaynak 2)

Mikrokimerizm (Microchimerism)
Mikrokimerizm bir canlıya ait az sayıda hücrenin başka bir canlıda bulunmasıdır. Kimerizmdeki gibi iki ayrı canlıyı oluşturacak hücreler birleşerek tek bir canlı meydana getirmez. Mikrokimerizm (Mc) en sık gözlendiği durum gebelilktir. Mikrokimerizmi açıklayan en güzel örnek gebelik sırasında bebeğe ait bazı hücrelerin anneye geçerek annenin bazı dokularında kalmasıdır. Tam tersi şekilde anneye ait hücreler gebelik sırasında bebeğe geçerek doğumdan sonra da bebeğin vucudunda yıllarca kalabilir. Anne ve bebek arasındaki bu hücre geçişine fetomaternal mikrokimerizm denir. Yapılan bir araştırmada anne kanında 27 yıl önce doğan bebeğe ait hücreler bulunduğu saptanmıştır. (kaynak)
Mikrokimerizm'in insanlarda (kadınlarda) öncelikle otoimmun hastalıklar olmak üzere çeşitli hastalıklar ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir ve bu yönde yoğun araştırmalar vardır.
Gebelik dışında kan transfüzyonu ve organ nakli gibi uygulamalar da mikrokimerizme neden olabilir.