2 AYLIK GEBELİK (İKİ AYLIK HAMİLELİK)
GEBELİĞİN İKİNCİ AYI(4.-8. HAFTALAR ARASI DÖNEM)
BEBEĞİNİZİN 5-8. HAFTALARDA GELİŞİMİ:
Bebeğiniz büyümekte ve değişmektedir. Gebeliğinizin 5-8. haftalarında, bebeğinizin hücreleri faklılaşmakta ve özel fonksiyonlar üstlenmeye başlamaktadır. Hücrelerin bu özelleşme süreci diferansiasyon (=farklılaşma) olarak adlandırılmaktadır. Farklılaşma, bir insanı oluşturan farklı türdeki hücrelerin oluşumu için önemlidir. Farklılaşmanın bir sonucu olarak, bebeğinizin dış görünümünün ana hatları da şekillenmeye başlamıştır.
5 HAFTALIK HAMİLELİK: Bu haftaya kadar bir hücre yığınından oluşan bebeğiniz artık embriyo olarak adlandırılır. 5. haftadan itibaren ana hatlarıyla vücut yapısı oluşmaya başlar.
Embriyo üç tabakaya ayrılır. Tüm dokular ve organlar bu tabakalardan gelişir. En üst tabakada bir oluk oluşur ve bu oluk daha sonra bebeğinizin beyin, omurilik, omurilik sinirleri ve omurgasının gelişeceği nöral tüpü oluşturmak üzere kapanır.
Kalp ve dolaşım sistemi embriyonun orta tabakasından şekillenir. Embriyonun merkezindeki kabartıdan kalp gelişir. 5. haftanın sonunda hem embriyoda hem de plasentada(eş) erken kan elemanları ve kan damarları oluşur.
Bebeğinizin ilk kalp atımları döllenmeden 21-22 gün sonra başlar. Ancak ne sizin ne de doktorunuzun bu kalp atımlarını duyması mümkün değildir. Yalnızca ultrasonla kalp atım hareketleri izlenebilir. Bu değişikliklerle, dolaşım başlar. Dolaşım sistemi ilk fonksiyon gören organ sistemidir.
İç tabakadan akciğerler, barsaklar, ve idrar torbası (mesane) gelişir. 5. haftada iç tabakadan yalnızca bu yapılar gelişir. Diğer organlar bu yapıların gelişiminden sonra şekillenecektir.
Döllenmenin hemen sonrasında bebeğiniz tek hücreli bir zigottur ve mikroskopik boyuttadır. Gebeliğinizin 5 haftasında (döllenmeden 3 hafta sonra) bebeğiniz bir kalem ucu büyüklüğündedir(yaklaşık 1.5 mm)
6 HAFTALIK HAMİLELİK: 6. haftada gelişme hızla devam eder. Bebeğinizin boyutları yaklaşık üç kat artar. Temel yüz yapılarını göstermeye başlar. Daha sonra gözlere dönüşecek olan optik kesecikler oluşmaya başlar. Aynı zamanda iç kulağın öncüleri olan yapılar da oluşur. Yüzün üst ve yan tarafındaki dokuların oluşturduğu açıklıktan dudaklar oluşacaktır. Dudak açıklığının altındaki katlantılardan bebeğinizin boynu ve alt çenesi gelişecektir.
6. haftada bebeğinizin sırt bölümünde yerleşen nöral tüp tamamen kapanır. Beyin hızla büyür ve yeni oluşan başı doldurur. Aynı zamanda beynin özel bölümleri de gelişir ve bazı özel sinir yapıları görünür hale gelir (kranial sinirler).
Bebeğin orta hattında 40 küçük doku bloğu gelişir ki bunlar bebeğinizin bağ doku, omurlar ve kaslarını oluşturur. Artık bebeğinizin kol ve bacaklarındaki küçük kemikler görülebilmektedir.
Gebeliğinizin 6. haftasında(döllenmeden 4 hafta sonra) bebeğiniz yaklaşık 3 mm dir.
7 HAFTALIK HAMİLELİK: Bu haftada bebeğinizle plasenta (eş) arasındaki hayat bağı olan göbek kordonu bebeğin tutunduğu rahim bölgesinde açıkça görülebilir. Göbek kordonu iki atardamar ve geniş bir toplardamar içerir. Besinlerden ve oksijenden zengin kan plasentadan bebeğinize tek olan toplardamar ile geçer ve atardamarlarla plasentaya geri döner. Tek bir kan hücresi için bu dolaşım yaklaşık 30 saniye sürer.
Ek olarak bebeğinizin beyni daha karmaşık bir hal alır. Beyin omurilik sıvısının dolaşımı için beyin boşluklarının ve yollarının oluşumu önemlidir. Bu dönemde gelişmekte olan kafatası şeffaftır ve büyüteç ile bakıldığında beynin düzgün yüzeyi görülebilir.
Bu haftada bebeğinizin yüzü daha çok ayırntı içerir. Ağız açıklığı, küçük burun delikleri, kulak yapıları ve göz rengi artık görülebilmektedir. Gözün lens yapısı oluşur. İç kulak orta ve dış kulakla birleşerek dış dünyaya açılır.
Bu haftada bebeğinizin kol, bacak, el ve ayakları şekillenirken el ve ayak parmakları yaklaşık bir hafta sonra oluşacaktır. Kol tomurcuğu, el ve ön kol bölümlerine ayrılır. Bu haliyle kol küçük bir pençeye benzer.
Gebeliğinizin 7 haftasında bebeğiniz yaklaşık 8.5 mm dir.
8 HAFTALIK HAMİLELİK: Bebeğinizin el ve ayak parmakları, birbirlerine yapışık olsalar da, şekillenmeye başlarlar. Kol ve bacaklar daha uzun ve tanınabilir görünümdedir. Pençe şeklindeki el ve ayaklar belirginleşir. Dizler, dirsekler ve bilekler açıkça görülebilir. Hatta diz ve dirseklerini bükebilir.
Bu haftada göz kapakları da oluşmaya başlar. Göz kapakları oluşuncaya kadar bebeğinizin gözleri açıktır. Ek olarak, bu haftada üst dudak, burun ve kulaklar belirginleşir.
Sindirim kanalı, özellikle barsaklar, gelişimini sürdürür. Kalp fonksiyonları ve dolaşım artık tam gelişim göstermektedir. Bu dönemde bebeğinizin kalbi dakikada 150 kez atar(bir yetişkinin yaklaşık iki katı).
Gebeliğin 8. haftasında bebeğiniz yaklaşık 12.5 mm dir.
BU ERKEN HAFTALARDAKİ TEHDİTLER
Gelişmekte olan bebeğiniz döllenmeden sonraki 3-8 haftalarda dış etkenlere karşı oldukça hassastır. Bu dönem gebeliğinizin 5-10. haftalarına denk gelir. Tüm organlar bu dönemde oluşmaktadır ve embriyoda olaşan bir hasar spina bifida gibi ciddi doğum defektlerine yol açabilir.
Bu dönemde bebeğinize şunlar zarar verebilir:
TERATOJENLER: Gelişmekte olan bebekte fiziksel zararlara neden olabilen maddelerdir. Alkol, belirli ilaçlar, uyuşturucu ilaçlar gibi. Bunlardan uzak durulmalıdır.
ENFEKSİYONLAR: Erken gebelikte virüsler ve bakteriler bebeğinize ciddi zararlar verebilir. Kendinizi hasta hissetmeseniz de geçirmekte olduğunuz bazı enfeksiyonlar bebeğinize ciddi zararlar verebilir. Kızamık, kızamıkçık, sitomegalovirüs, toksoplazma bu hastalıklardan bazılarıdır. Bu hastalıkları geçirmiş olmak doğal bağışıklık kazanmanızı sağlar.
RADYASYON: Yüksek doz iyonize radyasyon (kanser tedavisinde kullanılır) bebeğinize ciddi zararlar verebilir. Ancak tanısal amaçlı kullanılan düşük doz radyasyon(X ışınları) ciddi tehlike oluşturmaz. Yine de gerekli olmadıkça X ışınlarına maruz kalmamak en iyisidir. Gebeliğinizi öğrenmeden hemen önce X ışınlarına maruz kaldıysanız panik yapmayın. Doktorunuza danışın.
YETERSİZ BESLENME: İleri derecede yetersiz beslenme bebeğinize ciddi zararlar verebilir. Bu durumda hücre gelişimi beklenen düzeyde olmayacaktır. Buna rağmen erken dönemlerde embriyo, bulantı ve kusma nedeniyle az kalori alımından etkilenmemektedir.
Günlük 400 mikrogram folik asit alımı spina bifida ve diğer nöral tüp defektleri riskini azaltır.
5-8. HAFTALARDA ANNEDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER
Gebeliğin ikinci ayı vücudunuzda bazı değişiklikleri de beraberinde getirir. Bulantı, kusma, mide yanması, halsizlik, uykusuzluk, sık idrara çıkma gibi yakınmalar bu ayda sık görülür. Bulantı-kusma gebeliklerin %70’ini etkiler. Bu rahatsızlık verici problem tipik olarak 5-8. haftalarda başlar ve 14. haftaya kadar devam edebilir. Bu yakınmalar aynı zamanda normal bir gebeliğin işaretidir. Çalışmalar bu yakınmaları olan gebelerin daha az düşükle karşılaştığını göstermektedir. Bu yakınmaların vücutta artan hormon düzeyleri ile ilgili olduğu bilinmektedir.
Vücudunuz, bebeğinize kan ve oksijen taşımak için daha fazla kan üretir. Aynı zamanda kan damarları genişler ve kalp daha hızlı ve kuvvetli çalışır. Bu değişim halsizlik, yorgunluk ve baş ağrısına yol açabilir.
Artan östrojen ve progesteronla göğüsler büyür ve süt üreten bezler genişler. Göğüs uçları genişler, rengi koyulaşır. Sonuçta göğüslerde gerginlik, hassasiyet, dolgunluk hissedilebilir.
İlk gebeliğiniz ise bu haftalarda rahim bir armut büyüklüğündedir. Zamanla rahim bebeği taşımak üzere büyüyecek, normal hacminin yaklaşık 100 katına ulaşacaktır. Büyüyen uterus idrar torbasına baskı yapar ve bu da sık idrara çıkmanıza sebep olabilir.
Gebelik süresince rahim ağzı gittikçe yumuşar. Bu, rahim ağzını doğumda meydana gelecek olan incelme ve açılma için hazırlar.
İlk 12 hafta boyunca vajinal kanama ile karşılaşabilirsiniz. İstatistikler tüm gebeliklerin %40’ında vajinal kanama olduğunu göstermektedir. Yine istatistiklere göre vajinal kanaması olan gebelerin yarısından daha azında düşük görülmektedir.
İlk iki ayda, gebeliğinizi öğrendiğiniz anda, gebe olduğunuzu bilmeden geçirdiğiniz iki ay boyunca kullandığınız ilaçlarla, beslenmenizle ve maruz kaldığınız diğer faktörlerle bebeğinize zarar verdiğiniz düşüncesiyle korku ve endişeye kapılabilirsiniz. Aynı zamanda iyi bir anne olup olamayacağınız ve doğum ağrılarına dayanıp dayanamayacağınıza dair şüpheleriniz olabilir. Tüm bu endişelerinizi doktorunuzla paylaşınız.
HORMONLAR: Hormonlar, gebelikle ilgili pek çok düzenlemeyi yapan kimyasal habercilerdir. Progesteron hormonu ilk önce yumurtalıklarda daha sonra plasentada üretilir. Progesteron rahim kasımalarını önler. Aynı zamanda bebeğin gelişmesini sağlayacak olan rahim duvarındaki damarları olgunlaştırır.Yumurtalıklar ve plasenta östrojen de üretir. Östrojen rahim, rahim ağzı, vajina ve meme gelişiminde rol oynar.
GEBELİKTE DOKTORA İLK BAŞVURU
İlk başvuruda tıbbi geçmişinize yönelik bazı sorular sorulacaktır. Bunlar:
-Daha önceki gebeliklerle ilgili bilgiler
-Adet düzeni
-Son adetin ilk günü (gebelik yaşı son adetin ilk günü ile hesaplanmaktadır.)
-Kullandığınız korunma yöntemi
-Kullandığınız ilaçlar
-Hastalıklar(şeker, yüksek tansiyon, guatr, astım, alerji vb.)
-Geçirilmiş ameliyatlar
-İş çevreniz ve hayat tarzı (diyet, sigara, alkol vb.)
-Ailelerde doğumsal anomali öyküsü
Ayrıca bazı laboratuar testleri yapılacaktır: Tam kan sayımı, kan grubu, rh (kan uyuşmazlığı), tam idrar tahlili, hepatit B, , AIDS, karaciğer, böbrek, tiroid (guatr) ve toxoplazma, rubella testleri
Kontroller doğuma kadar ayda bir kez yapılmaktadır.
Aşağıda belirtilen durumlarda doktorunuza ya da en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz:
- Lekelenme şeklinde vajinal kanama
- Parça düşürme
- Karında çekilme , kasılma, kramp
- Şiddetli baş ağrısı
- Şiddetli kasık ağrısı
- Şiddetli bulantı, kusma
- Yüksek ateş
- İdrar yaparken yanma
- İdrara çıkamama
- Şiddetli kabızlık
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder